برخی تجربیات در کار با چوب- 5
کلیات مسائل حفاظت و ایمنی در کار با چوب
از پر کاربردترین مواد طبیعی در شاخه های گوناگون دکوراسیون داخلی ساختمان, انواع چوب می باشند. ما در این مجموعه یادداشتهای ” دکوراسیون بهفرم ” به نکاتی در کار با چوب می پردازیم که امید است مورد عنایت و استفاده علاقمندان این رشته و نیز همه آنان قرار گیرد که علاقمند به صنایع چوب می باشند.
تاکنون در این یادداشتهای ” دکوراسیون بهفرم ” توضیحاتی کلی درباره چوبهای صنعتی ارائه شد, انواع چوب برای مصارف گوناگون ” در و پنجره سازی ” و ” مبلمان ” را بر شمردیم و به مقدمات مسائل ” حفاظت و ایمنی ” در کار با چوب اشاره کردیم. در این قسمت تنها به کلیات مسائل حفاظت ایمنی این رشته خواهیم پرداخت و گفتگو درباره مشروح آنها را به فرصت بعدی وا می گذاریم.
چند مورد برخلاف رعایت اصول ایمنی و بهداشت را در این تصویر میتوان بر شمرد ! ؟
یکی از مهمترین آسیب های ناشی از کار با چوب, مشکلات تنفسی است که معمولا در سنین بالاتر بروز میکند. هرچند میزان این آسیب در بخش تولید صنایع چوب نسبت به گذشته بسیار کاهش یافته, اما علیرغم پیشرفتهای جدی در رشته رنگکاری چوب, خطر گردِ چوب و رنگ کماکان کارگران شاغل در این بخش را تهدید میکند.
امروزه اغلب ماشین آلات برش, تراش و فرز چوب, دارای تجهیزاتی هستند که پوشال و خاک اره حین کار با چوب را بخوبی مکش میکنند. با استفاده از این تجهیزات, فضای سالن های تولید صنایع چوب دیگر مثل سابق آکنده از غبار گردِ چوب نمی باشد.
در واحد رنگکاری دو بخش آماده سازی و رنگ, دارای دارای تجهیزات مناسب تهویه هوا هستند که تا حدود زیادی مانع پخش گردِچوب و رنگ را در محیط کار میشوند. اما اغلب مسائلی پیش می آید که بناچار بخشی از کار خارج از ” اطاق ماشین پوست ” و ” آبشار رنگ ” انجام می گردد.
با استفاده از ” آبشار رنگ ” بخش قابل ملاحظه گردِ رنگ جذب آبی میشود که در این دستگاه در حال گردش است.
گاهی ایرادات متفرقه و خرده کاری هائی پیش می آید که بجهت خطر آسیب احتمالی, نمیتوان کارهای رنگ شده را مجددا به آن قسمت ها باز گرداند. به این ترتیب دیگر فضاهای کار که چندان آلوده نیستند, بناچار درگیر گردِچوب و رنگ میشوند. در چنین مواقع تنها چاره کار, تهویه مناسب مرکزی سالن های تولید و استفاده صحیح از وسائل حفاظت و ایمنی فردی است.
دیگر آسیب های حین کار با چوب ( از جمله پر کاربردترین مصالح در رشته های گوناگون دکوراسیون می باشد ) شامل موارد مختلف است. سوانح حین کار با ماشین آلات برش, تراش و فرز, نخستین و مهمترین این آسیب هاست. بخش دیگر آسیبها مربوط به شکل خاص و ثابت بدن بواسطه طبیعت این کار ( خواه در بخش تولید یا رنگکاری ) است که اغلب دیرتر و در سنین بالا بیشتر بروز میکند. بخش دیگری از مشکلات حین کار, مربوط به سنگینی کار ( از جمله در جابجائی قطعات و تولیدات ) می باشد.
صرف نظر از وزن اجسام, نحوه صحیح بلند کردن و جابجائی آنها نیز در حفظ سلامتی اهمیت دارد !
امروزه بسیاری از ماشین آلات صنایع چوب مجهز به ” چشم الکترونیک ” می باشند که بمحض نزدیکی اعضای بدن به محدوده خطر, باعث از کار افتادن دستگاه می شوند. بخش دیگر تجهیزات شامل پوشش حداکثری قسمتهای خطرناک ماشین آلات است که از آسیب به دست, پا و بدن کارگر جلوگیری میکند.
اما در این مورد نیز نمیتوان تنها متکی به وسائل حفاظت فنی دستگاهها شد. تاکید و پیگیری آموزش و استفاده از وسائل حفاظت و ایمنی فردی, مکمل موثر تجهیزات ایمنی ماشین آلات است. استفاده از ابزارهای ابتکاری واسط در برش, تراش و فرزکاری, میتواند میزان سوانح کار با چوب را به حداقل برساند. اگر هر کارگر به مجموعه خطرهای ممکن در حین کار با فلان دستگاه آشنا باشد, در این صورت بهتر خواهد توانست مانع آسیبهای احتمالی به اعضای بدن خود گردد.
تجربه نشان میدهد که وسائل حفاظت و ایمنی فردی تنها وقتی واقعا مفیدند که عملا و بشکلی صحیح از آنها استفاده شود !
یکی از نکات بسیار مفید کتابهای آموزش حفاظت فنی, فیزیک بدنی صحیح برای انجام هر کار ( از جمله در صنایع چوب ) است. این نکات شامل ارتفاع مناسب میزِکار, شکل صحیح و اصولی بدن در موقع برداشتن یا گذاشتن چیزی از یا بر زمین, حمل قطعات و . . . فاصله لازم چشم در حین کار با چوب, بویژه در مقطع ” واگیری ” است.
مشکلات مربوط به سنگینی کار با چوب, البته امروزه بسیار کاهش یافته است. با اینهمه کماکان آمادگی جسمانی در محیطهای کار ( از جمله در شاخه های گوناگون دکوراسیون داخلی ساختمان ) اهمیت بسزا دارند.
با استفاده از چنین ماشین آلات برش چوب, کار فیزیکی کارگر به حداقل ممکن میرسد !
بخشی از کارگران بصورت فردی, به انواع ورزشها علاقمندند و برخی صنایع بزرگتر کشور دارای سالن و باشگاه ورزشی اند, اما متاسفانه در این زمینه توجه و اهتمام عمومی لازم وجود ندارد.
برخی صنایع و کارخانجات بدانجهت به ورزش کارکنان اهمیت میدهند که باعث تبلیغ محصولات و رشد فروش می گردد. اما صرف نظر از عرصه های قهرمانی, ورزش های عمومی خاص در محیطهای کار ( حتی کارمندان بخش دکوراسیون ) بسیار لازم و مهم است. وقتی یک کارگر ساعات طولانی را برای انجام کاری یکنواخت صرف میکند, لازم است در طول ساعت کار حرکتهای ورزشی مناسبی را انجام دهد. این حرکات ورزشی هم باعث نشاط و نیز آمادگی جسمی لازم جهت آن فعالیت های یکنواخت می گردد.
با آرزوی سلامتی و حال خوب برای کلیه اهالی صنایع مختلف مرتبط با دکوراسیون داخلی ساختمان ( از جمله صنایع چوب ), یادداشت بعدی ما در سایت ” دکوراسیون بهفرم ” به برخی مسائل خاص حفاظت و ایمنی در کار با چوب اختصاص خواهد داشت. امیدواریم لینک های مرتبط با این یادداشت هم برای کلیه علاقمندان و دست اندرکاران این شاخه دکوراسیون داخلی ساختمان مفید بوده باشد.
در ویدئو پیوست میتوان گردِرنگ ناشی از پاشیدن رنگ پلی استر روی یک صفحه میز چوبی را بخوبی مشاهده کرد :
